Waarom is webtoegankelijkheid belangrijk?
Webtoegankelijkheid gaat verder dan alleen mensen met een handicap helpen. Het betekent dat websites toegankelijk zijn voor iedereen, ongeacht beperkingen. Met de WCAG-richtlijnen (Web Content Accessibility Guidelines) en de komende European Accessibility Act (EAA) in 2025 worden ook e-commerce bedrijven, zoals webshops, verplicht om digitaal toegankelijk te zijn. Maar waarom is dit zo belangrijk en wat zijn de WCAG-richtlijnen?
Wat is webtoegankelijkheid?
Toegankelijke websites zijn ontworpen om door iedereen gebruikt te worden, inclusief mensen met een visuele, auditieve, motorische of cognitieve beperking. Ook tijdelijke of situationele beperkingen, zoals een gebroken arm of fel zonlicht, worden meegenomen in het ontwerp. Het creëren van een toegankelijke website verbetert niet alleen de gebruiksvriendelijkheid, maar helpt je ook te voldoen aan wettelijke eisen, zoals de toegankelijkheid voor websites van de overheid.
Waarom is webtoegankelijkheid belangrijk?
Toegankelijkheid op het web draait niet alleen om inclusie. Het zorgt voor een betere gebruikerservaring voor iedereen. Bijvoorbeeld:
- Permanente beperkingen: blinde of dove gebruikers, of mensen met motorische beperkingen.
- Tijdelijke beperkingen: een gebruiker met een gebroken arm of een tijdelijke infectie.
- Situationele beperkingen: situaties waarin het moeilijk is om een website normaal te gebruiken, zoals een bestuurder die naar navigatie luistert of iemand die een scherm buiten in fel zonlicht gebruikt.
Door jouw toegankelijke website af te stemmen op verschillende gebruikersscenario’s, zorg je voor een betere en toegankelijkere online ervaring voor iedereen, en voldoe je aan de wettelijke vereisten die vanaf 2025 verplicht zullen zijn.
Wat zijn de WCAG-richtlijnen?
De Web Content Accessibility Guidelines (WCAG) bieden specifieke richtlijnen om websites toegankelijk te maken. Deze richtlijnen zijn opgebouwd rond vier kernprincipes:
- Waarneembaar: de informatie en componenten van de gebruikersinterface moeten op een manier gepresenteerd worden die gebruikers kunnen waarnemen. Bijvoorbeeld, door tekstalternatieven te bieden voor afbeeldingen, zodat schermlezers ze kunnen beschrijven.
- Bedienbaar: de navigatie en andere interface-elementen moeten functioneel zijn voor alle gebruikers, bijvoorbeeld met behulp van toetsenbordnavigatie.
- Begrijpelijk: zowel de inhoud als de bediening van de interface moeten voor gebruikers duidelijk en begrijpelijk zijn. Dit betekent consistentie in termen en navigatie, zodat gebruikers niet verward raken.
- Robuust: inhoud moet voldoende robuust zijn om door verschillende hulpmiddelen geïnterpreteerd te kunnen worden, zoals schermlezers en andere assistieve technologieën.
Meer info over de WCAG-richtlijnen vind je op de website van de Vlaamse overheid.
De principes binnen de WCAG-richtlijnen uitgelegd
1. Waarneembaar
- Tekstalternatieven: voorzie alternatieven voor non-tekstuele inhoud, zoals een duidelijke beschrijving voor een afbeelding of ondertitels voor video’s. Dit helpt gebruikers die visuele of auditieve beperkingen hebben.
- Tijd-gebaseerde media: voor video-inhoud zijn er alternatieven nodig, zoals bijschriften en audiobeschrijvingen, zodat ook doven en slechthorenden de content kunnen begrijpen.
- Aanpasbare content: zorg dat content geschikt is voor verschillende schermformaten en -oriëntaties, zoals portrait en landscape.
2. Bedienbaar
- Toetsenbordnavigatie: alle functionaliteit moet beschikbaar zijn via het toetsenbord, zonder dat gebruikers vast komen te zitten in een 'keyboard trap'. Dit houdt in dat je niet alleen muisbesturing gebruikt, maar dat alles toegankelijk moet zijn met toetsenbordtoetsen zoals TAB en ENTER.
- Genoeg tijd: voorzie de optie om extra tijd toe te voegen bij tijdgebonden elementen en biedt mogelijkheden om elementen te pauzeren of te verbergen wanneer ze afleidend werken.
- Navigatie: help gebruikers om zich makkelijk door de website te bewegen met onder andere skip links en duidelijke pagina titels. Het gebruik van consistente koppen en labels bevordert dit ook.
3. Begrijpelijk
- Leesbaarheid: zorg ervoor dat de inhoud van de website in de juiste taal staat ingesteld, zodat schermlezers deze correct kunnen voorlezen. Gebruik duidelijke instructies voor gebruikers, bijvoorbeeld bij formuliervelden.
- Voorspelbaarheid: behoud consistentie in navigatie en interface-elementen. Als een knop in een menu bijvoorbeeld “Inloggen” heet, gebruik die term dan overal en wijzig die niet in “Aanmelden”.
- Invoerhulp: voorkom fouten bij gebruikersinvoer door duidelijke labels, foutmeldingen en suggesties te bieden. Dit maakt het invullen van bijvoorbeeld een formulier makkelijker en vermindert de kans op fouten.
4. Robuust
- Compatibiliteit: zorg ervoor dat de website goed werkt met een breed scala aan browsers en hulpmiddelen, zoals schermlezers. Dit kan door het gebruik van ARIA-kenmerken (Accessible Rich Internet Applications) om gebruikers extra informatie te bieden.
- Statusberichten: maak gebruikers attent op belangrijke veranderingen op de website door bijvoorbeeld het gebruik van 'live regions' die door schermlezers worden herkend en automatisch worden aangekondigd.
Hoe kan jouw website WCAG-conform worden?
Er zijn verschillende manieren om de toegankelijkheid van jouw website te verbeteren:
- Begin bij het ontwerp: door toegankelijkheid vanaf de ontwerpfase te integreren, voorkom je dat je later grote aanpassingen moet maken. Een goed toegankelijk design bestaat uit semantische HTML, logische kopstructuren, en duidelijke tekstalternatieven.
- Gebruik tools om te testen: er zijn tools zoals Accessibility Insights en Axe DevTools die je helpen om toegankelijkheid te testen. Maar let op, geen enkele tool kan menselijke beoordeling vervangen; context is belangrijk.
- Testen met een toetsenbord: zorg ervoor dat de volledige functionaliteit bereikbaar is met het toetsenbord. Test navigatie, knoppen en invoervelden om te zorgen dat alles goed werkt zonder muis.
- Werk samen: toegankelijkheid is niet alleen de verantwoordelijkheid van de developer. UX-ontwerpers, content makers en project managers moeten allemaal betrokken zijn om een toegankelijk product te bouwen.
Toegankelijkheid op het web biedt niet alleen voordelen voor mensen met een handicap, maar zorgt voor een betere algehele gebruikerservaring. Door te voldoen aan de WCAG-richtlijnen, kun je een inclusieve en gebruiksvriendelijke website bouwen die klaar is voor de nieuwe Europese wetgeving in 2025. Begin vandaag met toegankelijkheid en maak jouw website klaar voor de toekomst!